ญี่ปุ่นยุคสมัยหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ประกอบการมาถึงของระบบทุนนิยม ทำให้ขนบวิถี ธรรมเนียมประเพณี ความครุ่นคิดอ่าน ค่านิยมสังคม เกิดการปรับเปลี่ยนแปลงหน้ามือเป็นหลัง คือชนวนสาเหตุให้เกิดปัญหาช่องว่างระหว่างวัย ความไม่เข้าใจกันระหว่างพ่อ-แม่ ลูก หลาน นำเสนอผ่านความเรียบง่าย 'สไตล์ Ozu' ช่างมีความงดงามตราตรึง แฝงข้อคิดลุ่มลึกซึ้ง หนึ่งในภาพยนตร์ทรงคุณค่าที่สุดในโลก, "ต้องดูให้ได้ก่อนตาย"
มนุษย์สามารถก้าวข้ามผ่านช่วงเวลาแห่งการสูญเสีย ก็ต่อเมื่อได้รับเรียนรู้ เปิดมุมมอง พบเห็นโลกทัศน์ใหม่ๆ ทำความเข้าใจอีกด้านหนึ่งของชีวิต จักสามารถปล่อยละวางความหมกมุ่นยึดติด และระบายสิ่งอึดอัดอั้นภายในออกมา, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
ตาบอดคลำช้าง คือแนวคิดที่ผู้กำกับ Gus Van Sant ใช้นำเสนอเหตุการณ์สังหารหมู่ ณ โรงเรียนมัธยมปลาย Columbine High School เมื่อวันที่ 20 เมษายน ค.ศ. 1999 ด้วยการร้อยเรียงเรื่องราววัยรุ่น ทั้งมีส่วนร่วม พบเห็น เป็น-ตาย แต่ไม่มีใครล่วงรับรู้ว่าบังเกิดห่าเหวอะไรขึ้น, คว้ารางวัล Palme d’Or จากเทศกาลหนังเมือง Cannes
ครึ่งหลับครึ่งตื่นบนโลกส่วนตัวของผู้กำกับ Gus Van Sant เพื่อออกค้นหารากเหง้าของ River Phoenix และทอดทิ้งตัวตนเองของ Keanu Reeves แต่สุดท้ายแล้วผู้ชมก็เกาหัว นี่มันหนังห่าเหวอะไรกัน?
ภาพยนตร์เกี่ยวกับการเล่นยาเรื่องแรกๆที่นำเสนอผ่านมุมมองของผู้เสพ (จะหายาเสพติดก็ต้องปล้น ร้านขายยา!) ตอนออกฉายได้รับเสียงฮือฮา ‘Universal Acclaim’ แต่กาลเวลาทำให้แปรสภาพสู่ ‘อเมริกันคลาสสิก’ ถึงอย่างนั้นก็ยังสมควรค่า “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
อิทธิพลของ 1981 England Riots ในยุคสมัยนายกรัฐมนตรี Margaret Thatcher (1979-90) ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างชุมชนคนขาว vs. ผู้อพยพชาวผิวสี พลิกกลับตารปัตร! เมื่อเกย์หนุ่มหล่อ Daniel Day-Lewis ยินยอมทำงานลูกจ้างร้านซักรีดของแฟนหนุ่มชาว Pakistani ก็ยังดีกว่าเตร็ดเตร่ร่อนเร่ตามท้องถนนไปวันๆ
ขณะที่ Emma Thompson (ในบทคว้ารางวัล Oscar: Best Actress) สามารถให้อภัยชายคนรักจากความผิดพลาดทุกสิ่งอย่างในอดีต แต่ Anthony Hopkins กลับปฏิเสธยกโทษน้องสะใภ้ Helena Bonham Carter เพียงเพราะตั้งครรภ์โดยไม่รู้ใครเป็นพ่อของเด็ก, วรรณกรรมชิ้นเอกของ E. M. Forster สู่ภาพยนตร์มาสเตอร์พีซของ James Ivory
O mio babbino caro แปลว่า Oh my dear Papa ท่อนขับร้อง Soprano จากอุปรากร Gianni Schicchi (1918) ที่คนสมัยนี้ไม่ค่อยรับรู้จักของคีตกวีสัญชาติอิตาเลี่ยน Giacomo Puccini (1858-1924) แต่ได้รับการยกย่องจดจำ จนแทบจะกลายเป็นเพลงประจำเมือง Florence โหยหวน คร่ำครวญ หัวใจสั่นไหว สะท้านถึงทรวงใน
ดัดแปลงจากนวนิยายของ E. M. Forster (Howards End, A Passage to India) นำเสนอวิวทิวทัศน์แห่งความรัก ชักชวนเชื่อให้ตอบกลับความรู้สึกของหัวใจ แม้ขัดแย้งขนบสังคมประเทศอังกฤษก็ช่างหัวมันประไร แจ้งเกิดนักแสดงยังสาวสวย Helena Bonham Carter แถมด้วยบทบ้าๆบอๆของ Maggie Smith และ Daniel Day-Lewis
นิราศเรื่องสุดท้ายของปรมาจารย์ผู้กำกับ David Lean รำพรรณาถึงชีวิต-ความตาย การเดินทางสู่โลกใหม่ บางสิ่งอย่างตื่นขึ้นภายใน พิพากษาตัดสินอะไรคือสิ่งถูก-ผิด ดี-ชั่ว และผลกรรมติดตามมา
นี่คือภาพยนตร์ที่มีความรุนแรงเหี้ยมโหดร้ายที่สุดของ Martin Scorsese ทั้งๆไม่มีฉากต่อสู้ เข่นฆ่า ทาสีบ้าน แต่ในยุคสมัยทองชุบ Gilded Age (1865–1914) ภายนอกดูสวยหรูระยิบระยับ จิตใจมนุษย์กลับมีเพียงความเลือดเย็นชา
Sense คือสัมผัสทางจิตวิญญาณ, Sensible คือความอ่อนไหวในการแสดงออก สองสิ่งขั้วตรงข้ามเหตุผล-อารมณ์ เรื่องราวความรักของสองพี่น้อง Emma Thompson vs. Kate Winslet ใครจะได้ครองคู่แต่งงานกับใคร ด้วยความละเมียดไมจากผู้กำกับ Ang Lee คว้ารางวัล Golden Bear จากเทศกาลหนังเมือง Berlin
เรื่องวุ่นๆของความหิวกระหาย ต่อการมีชีวิตของคนหนุ่มสาวชาวไต้หวัน ช่วงทศวรรษ 90s ตั้งแต่เด็กเล็ก-ผู้ใหญ่-สูงวัย ล้วนเต็มไปด้วยความเก็บกด ‘sexual repression’ เฝ้ารอคอยวันระบายออกมา, อย่ารับชมภาพยนตร์เรื่องนี้ตอนท้องหิวเป็นอันขาดเชียวนะ!
บิดา-มารดาพยายามเรียกร้องขอให้บุตรชายหาคู่ครองแต่งงาน แต่เขาเป็นเกย์และมีคู่ขาคนรักอยู่แล้ว จึงครุ่นคิดแผนจัดงานแต่งหลอกๆกับหญิงสาวคนหนึ่ง ตั้งใจให้เป็นแค่ปาร์ตี้เล็กๆ กลับขยับขยายจนเรื่องราวบานปลายไปใหญ่, คว้ารางวัล Golden Bear จากเทศกาลหนังเมือง Berlin
มหกรรมการเข้าร่วมงานแต่งงานของ Hugh Grant เป็นทั้งเพื่อนเจ้าบ่าว ผู้มาร่วมงาน อดีตคนรัก(ของเจ้าสาว) และ… เต็มไปด้วยความหลากหลายทางอารมณ์ สนุกสนาน หวานขม เศร้าโศกเสียใจ ก่อนชักชวนให้ผู้ชมตั้งคำถาม งานเลี้ยงเหล่านี้มันมีความสำคัญอะไร?
ความอร่ามของพระราชวัง(ดอก)ทอง เป็นการแสดงให้เห็นถึงคติรวมหมู่ (Collectivism) เมื่อผู้คนสมัครสมานสามัคคี ร่วมมือร่วมใจกระทำสิ่งต่างๆเพื่อเป้าหมายส่วนรวม จักสามารถสร้างความยิ่งใหญ่ให้ประเทศชาติ, นี่คือภาพยนตร์ที่ทำให้รัฐบาลจีนเลือกจางอี้โหมว มาเป็นผู้กำกับพิธีเปิดมหกรรมกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อน Beijing 2008
ท่ามกลางแมกไม้นานาพันธุ์ เรื่องราวความรักสามเส้าระหว่างหลิวเต๋อหัว และทาเคชิ คาเนชิโร่ ใครจะได้ครอบครองดอกไม้งาม ‘นางล่มเมือง’ จางจื่ออี๋ ต่างฝ่ายต่างเหมือนถูกคมมีดบินทิ่มแทงกลางใจ ถ้ามิได้ใช้ชีวิตกับหญิงคนรัก ฆ่ากันให้ตายเสียยังดีกว่า!
นี่คือ The Wizard of Oz (1939) ที่ทำการหวนระลึกถึงช่วงเวลาแห่งสีสัน อดีตอันทรงคุณค่า ประเทศจีนเคยเต็มเปี่ยมด้วยชีวิตชีวา ปัจจุบันหลงเหลือเพียงความหนาวเหน็บ เยือกเย็นชา แต่อนาคตเมื่อทั้งสองช่วงเวลาเวียนมาบรรจบ กลับสร้างความอบอุ่นขึ้นภายใน, คว้ารางวัล Silver Bear: Jury Grand Prix (ที่สอง) จากเทศกาลหนังเมือง Berlin
เพราะได้รับทุนสร้างจากรัฐบาลจีน ผู้กำกับจางอี้โหมวเลยยืนกรานว่าหนังไร้ซึ่งนัยยะทางการเมือง แต่เพียงเพื่อโบนัสไม่กี่สิบหยวน ครูสาววัยสิบสามกลับยินยอมทำทุกสิ่งอย่าง จนหลงลืมหน้าที่รับผิดชอบแท้จริงของตนเอง, คว้ารางวัล Golden Lion จากเทศกาลหนังเมือง Venice
หลังเสร็จจาก To Live (1994) ผู้กำกับจางอี้โหมวจงใจเลือกผลงานถัดไปเกี่ยวกับกลุ่มอาชญากร เจ้าพ่อมาเฟีย (ที่สามารถสื่อถึงชนชั้นผู้นำประเทศจีน) พอดิบพอดีใกล้จะเลิกราแฟนสาวกงลี่ นี่คือการร่วมงานครั้งสุดท้าย (ขณะนั้น) จึงแทรกใส่เรื่องราวของคนทรยศหักหลัง … เป็นหนังที่สวยแต่รูป จูบไม่หอมสักเท่าไหร่
นโยบายลูกคนเดียวของเติ้งเสี่ยวผิง ไม่ต่างอะไรจากการเตะผ่าหมากสามีของชิวจู (นำแสดงโดย กงลี่ ในบทบาทเจิดจรัสที่สุด) เธอรู้สึกว่ามันเป็นสิ่งไม่ถูกต้องจึงพยายามร้องเรียนหน่วยงานรัฐ แต่ไม่ว่าองค์กรท้องถิ่น อำเภอ จังหวัด กระทั่งขึ้นศาลยุติธรรม ล้วนได้รับคำตัดสินแบบเดียวกัน, คว้ารางวัล Golden Lion และ Volpi Cup for Actress จากเทศกาลหนังเมือง Venice
