best writing, twist and turn, unexpected story, beautiful emotion
หลังจากนายพลซูฮาร์โตโค่นล้มรัฐบาลอินโดนีเซียในปี ค.ศ. 1965 มีการจัดตั้งกลุ่มยุวชนปัญจศิลา ทำการกวาดล้าง สังหารหมู่สมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์ ประมาณการณ์ผู้เสียชีวิตหลักแสน-ล้าน! สารคดีเรื่องนี้ทำการพูดคุยกับหนึ่งในเพชฌฆาต เปิดเผยเบื้องหลัง ชักชวนให้ทำการแสดง จำลองเหตุการณ์บังเกิดขึ้น, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
สารคดีบันทึกช่วงเวลาชีวิตสั้นๆของ Harvey Bernard Milk (1930-78) นักการเมืองคนแรกที่เป็นเกย์เปิดเผย ได้รับชัยชนะการเลือกตั้งท้องถิ่น ก่อนถูกลอบสังหารโดยคู่แข่งทางการเมืองที่เป็นชายแท้ผิวขาว ต่อต้านรักร่วมเพศ, คว้ารางวัล Oscar: Best Documentary Feature
ผู้กำกับสาวตัวเล็กๆ Barbara Kopple ยินยอมเสี่ยงอันตราย พานผ่านประสบการณ์เฉียดตาย บันทึกภาพการเรียกร้องสิทธิแรงงาน (Labor Rights) ของชาวเมือง Harlan County, USA ต่อบริษัทเหมืองถ่านหิน ระหว่างกรกฎาคม ค.ศ. 1973 ถึงสิงหาคม ค.ศ. 1974 (ระยะเวลา 13 เดือน)
หลังสงครามโลกครั้งที่สอง ถือเป็นช่วงยุคทองของอาชีพขายตรง (Golden Age of Salesman) ชายแปลกหน้าสวมสูทผูกไทด์ เดินไปเคาะประตูบ้าน เสนอขายสากกะเบือยันเรือรบ แต่พอสินค้าเป็นคัมภีร์ไบเบิล มันจึงเกิดความรู้สึกขัดแย้งบางอย่างขึ้นในใจ
แม้เป็นเพียง Pseudo หรือ Fake Documentary แต่สารคดีปลอมๆเรื่องนี้ได้จำลองสถานการณ์ ถ้าสหราชอาณาจักรต้องเผชิญหน้าสงครามนิวเคลียร์ ประชาชนจะได้รับผลกระทบใดๆติดตามมาบ้าง, คว้ารางวัล Oscar: Best Documentary Feature
สารคดีเกี่ยวกับธุรกิจสุสานสัตว์เลี้ยง (Pet Cemetery) แม้มีเพียงบทสัมภาษณ์ พูดเล่าแนวคิด แรงบันดาลใจ แต่คุยไปคุยมากลับเคลือบแฝงปรัชญาชีวิต ตลกดี-ตลกร้าย ท้าทายความคิดและจิตวิญญาณ … และเป็นเหตุให้ Werner Herzog ต้องกินรองเท้าตนเอง!
ชื่อหนังฝรั่งเศส L’Heure d’été แปลตรงตัว Daylight Saving Time (DST) เวลาออมแสงคือการปรับนาฬิกาเพื่อให้มีกลางวันเพิ่มขึ้นในช่วงฤดูหนาว สอดคล้องเรื่องราวความเปลี่ยนแปลงครอบครัว เมื่อมารดาตายจากไป ลูกๆต่างต้องปรับตัว ก่อนแยกย้ายตามหนทางตนเอง, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
สามหนุ่มชายขอบฝรั่งเศส (Black-Blanc-Beur) เต็มไปด้วยความเก็บกด อัดอั้น เกลียดชังตำรวจใช้ความรุนแรงกับพวกพ้อง ต้องการโต้ตอบเอาคืน แต่กลับนำไปสู่โศกนาฎกรรมคาดไม่ถึง!
ในสายตาชนชั้นปกครองประเทศสังคมนิยม East Germany ชีวิตของประชาชนแทบไม่มีคุณค่าอะไร ใครตกเป็นผู้ต้องสงสัยล้วนถูกสอดแนม ติดเครื่องดักฟัง กระทำผิดพลาดเพียงเล็กน้อยจักถูกใช้เป็นเครื่องมือต่อรองของพวกผู้มีอำนาจบาดใหญ่, คว้ารางวัล Oscar: Best Foreign Language Film
มารดาผู้ฝักใฝ่ระบอบสังคมนิยมในเยอรมนีตะวันออก (East Germany) วันหนึ่งหัวใจวาย อาการโคม่า นอนสลบไสลพานผ่านช่วงการล่มสลายของกำแพงเบอร์ลิน ค.ศ. 1989 พอฟื้นตื่นทุกสิ่งอย่างได้ผันแปรเปลี่ยนไป บุตรชายพยายามทำเหมือนไม่เคยมีอะไรบังเกิดขึ้น ปกปิดความจริงเพื่อไม่ให้อาการป่วยของเธอทรุดหนักลงกว่าเดิม
ภาพยนตร์ดราม่าครอบครัวที่อาจดูเก่าไปสักหน่อย แต่ปัญหาช่องว่างระหว่างวัย ความขัดแย้งระหว่างบิดา (Melvyn Douglas) และบุตรชาย (Gene Hackman) ยังคงคลาสสิกเหนือกาลเวลา, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
La Boum ภาษาฝรั่งเศสแปลว่า The Party, บางครั้งใช้ชื่อ Ready for Love, เรื่องราวของหญิงสาวแรกรุ่นกับความวุ่นๆในรัก(ครั้งแรก) ตรงกันข้ามกับบิดา-มารดาที่ใกล้เลิกราหย่าร้าง ความเห็นต่างระหว่างคนสองรุ่น มันช่างครื้นเครง อลเวง
สารคดีบันทึกภาพการเติบโต เส้นทางสู่ฝันของสองวัยรุ่นผิวสี William Gates & Arthur Agee นักกีฬาบาสเกตบอลที่ถูกแมวมองจับจ้อง กำลังจะเข้าโรงเรียนมัธยม St. Joseph High School พวกเขาจักสามารถดำเนินตามความฝันสำเร็จหรือไม่?, หนึ่งในสารคดียอดเยี่ยมที่สุดตลอดกาล “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
ดัดแปลงจากนวนิยาย The Body (1982) ของ Stephen King, กลุ่มเด็กชายสี่คนร่วมออกเดินทางผจญภัย เข้าไปในป่าใหญ่ เพื่อค้นหาศพเพื่อนที่สาบสูญหาย, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
นักเรียนห้าคนโดนทำทัณฑ์บน ถูกกักบริเวณในห้องสมุดตลอดทั้งวันเสาร์ พวกเขาไม่มีอะไรทำนอกจากพูดคุยสนทนา เล่าปัญหาชีวิต/ครอบครัว จากคนแปลกหน้าเลยกลายเป็นเพื่อนสนิทสนม และผู้ชมบังเกิดความเข้าใจวัยรุ่นหัวขบถ, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
ภาพยนตร์แจ้งเกิด Tom Cruise วัยรุ่นหนุ่ม หล่อ รวย พ่อ-แม่ไม่อยู่บ้าน ระริกระรี้แรดร่าน ตกหลุมรักหญิงขายบริการ Rebecca De Mornay ทดลองทำธุรกิจโสเภณี แม้มีความเสี่ยงสูง แต่คุ้มค่ากับการลงทุน
ดอกเบญจมาศที่เคยเบ่งบาน มาวันนี้ร่วงโรยตามกาลเวลา, เรื่องราวของสี่เกอิชาสูงวัย ในอดีตเคยเบ่งบานสะพรั่ง ได้รับการเด็ดดอม หอมดม แต่พออายุมากขึ้นก็ร่วงโรยตามสังขาร ทำได้เพียงพร่ำเพ้อโหยหา วันวานยังหวานอยู่
ดัดแปลงจากนวนิยายเสียงแห่งขุนเขา ผลงานของ Yasunari Kawabata นักเขียนญี่ปุ่นคนแรกที่ได้รับรางวัล Nobel Prize สาขาวรรณกรรม, เรื่องราวของบิดาสูงวัยใกล้ฝั่ง พบเห็นรอยแตกร้าวในครอบครัว บุตรชายคบชู้นอกใจภรรยา บุตรสาวใกล้เลิกราหย่าร้างสามี เขาทำอะไรไม่ได้นอกจากทอดถอนลมหายใจ
สังคมพยายามเสี้ยมสอนให้หญิงสาวต้องแต่งงาน ลงหลักปักฐาน ก้มหัวศิโรราบต่อบุรุษเพศ แต่หลังจาก Hideko Takamine พบเห็นสารพัดความวุ่นๆวายๆในครอบครัวของมารดาและพี่ทั้งสาม ตัดสินใจก้าวออกมา พึ่งพาตนเอง ครองตัวเป็นโสดเสียยังดีกว่า, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
บุตรสาวพร่ำบ่นถึงบิดา ไม่เคยแวะเวียนกลับหามารดา มัวแต่เอาอกเอาใจชู้รัก/เมียใหม่ จึงตัดสินใจออกเดินทาง ติดตามค้นหา ก่อนมาพบเจอเบื้องหลังอันขมขื่น ภาพยนตร์ดราม่าครอบครัวสุดซึ้ง ที่จักทำให้ลูกหลานครุ่นคิดถึงหัวอกบิดา-มารดา, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
