
ความสำเร็จอย่างล้นหลามของ Under the Roofs of Paris (1930) ทำให้ผู้กำกับ René Clair ราวกับถูกหวย กำลังจะร่ำรวย แต่ลอตเตอรี่ใบนั้นเก็บไว้แห่งหนไหน? เรื่องวุ่นๆของการติดตามหาลอตเตอรี่ถูกรางวัล เต็มไปด้วยความขบขัน ฉิบหายวายป่วนระดับโกลาหล
General, Rated General, G, เรตทั่วไป เด็กดูได้ ผู้ใหญ่ดูดี
ความสำเร็จอย่างล้นหลามของ Under the Roofs of Paris (1930) ทำให้ผู้กำกับ René Clair ราวกับถูกหวย กำลังจะร่ำรวย แต่ลอตเตอรี่ใบนั้นเก็บไว้แห่งหนไหน? เรื่องวุ่นๆของการติดตามหาลอตเตอรี่ถูกรางวัล เต็มไปด้วยความขบขัน ฉิบหายวายป่วนระดับโกลาหล
เรื่องวุ่นๆของเจ้าหมวกฟางอิตาเลี่ยน สร้างความสับสน โกลาหล วุ่นวายสุดๆในวันงานแต่งงานของ Albert Préjean แต่ทุกสิ่งอย่างล้วนอยู่ภายใต้การควบคุมของผู้กำกับ René Clair ด้วยอิทธิพลของ Georges Méliès
ระหว่างกำลังร้อยเรียงภาพเมือง Nice, France รวมถึงเทศกาล Nice Carnival (Carnaval de Nice) จู่ๆมีการแทรกภาพจระเข้ หญิงสาวเปลือยกาย ชายทาครีมกันแดดสีดำ หลากหลายสิ่งอัปลักษณ์ปรากฎแวบขึ้นมา เพื่อจะสื่อว่าเปลือกภายนอกที่ดูวิจิตรงดงาม อาจซุกซ่อนเร้นสิ่งชั่วร้ายบางอย่าง
ร้อยเรียงภาพความงดงามของหยาดฝน พรำลงบน Amsterdam, Netherlands สร้างความเปียกปอน ชุ่มฉ่ำ เบิกบานหฤทัย (Cinéma Pur) ได้รับการยกย่อง “Masterpiece of Dutch Avant-Garde Cinema”
ร้อยเรียงภาพภูมิทัศน์ ‘city symphony’ สิ่งก่อสร้าง ตึกระฟ้าสูงใหญ่บนเกาะ Manhattan แห่งมหานคร New York ดินแดนที่ถือเป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจ การเงิน วัฒนธรรม ความเจริญอันดับหนึ่งของสหรัฐอเมริกา และหนังสั้นเรื่องนี้ยังได้รับการตีตรา “First American Avant-Garde Film”
สารคดีบันทึกภาพการทำงานไปรษณีย์รถไฟ เดินทางจาก London มุ่งสู่ Glasgow, Scotland โดยไม่หยุดจอดสถานีไหน ยุคสมัยนั้นเขาทำกันอย่างไร? ได้รับการยกย่อง “Masterpiece of the British Documentary Film Movement”
สารคดีบันทึกภาพการสร้างทางรถไฟ Turkestan-Siberia ข้ามผ่านทะเลทราย Kyzylkum Desert ตามแผนพัฒนาประเทศห้าปี (1928-32) ของ Vladimir Lenin แล้วเสร็จสิ้น ค.ศ. 1930 ต้องชื่นชมเลยว่ามีความงดงามดั่งบทกวี มอบสัมผัส Impressionist บังเกิดความน่าประทับใจอย่างคาดไม่ถึง
Mikhail Kaufman คือน้องชายของ Dziga Vertov เคยเป็นตากล้องถ่ายทำ Man with a Movie Camera (1929) แต่เพราะความครุ่นคิดเห็นแตกต่าง เลยแยกตัวออกมาสรรค์สร้าง In Spiring (1929) ร้อยเรียงภาพการมาถึงของฤดูไม้ผลิ ณ กรุง Kyiv, Ukraine ได้อย่างงดงาม บริสุทธิ์ (Cinéma Pur)
ชำเลืองมองเศษเสี้ยวความทรงจำของ Jonas Mekas ในภาพยนตร์แนวทดลอง ‘Diary Films’ ความยาวเกือบๆห้าชั่วโมง แปะติดปะต่อฟุตเทจถ่ายทำไว้ตั้งแต่ทศวรรษ 70s ไม่ได้มีเนื้อเรื่องราวอะไร แต่มีความงดงามจับใจ
ผลงานเรื่องสุดท้ายของผู้กำกับ Darek Jarman หลังติดเชื้อไวรัส HIV ทำให้สายตาพร่าบอด สรรค์สร้างโคตรภาพยนตร์แนวทดลองเรื่องนี้ โดยใช้เพียงเสียงบรรยายและฉายภาพสีน้ำเงิน International Klein Blue (#002FA7) แทนความเจ็บปวด เศร้าโศก แต่ไม่เคยตกอยู่ในความหมดสิ้นหวัง
นำกล้องติดตั้งบนแขนจักรกล สามารถเคลื่อนหมุนรอบทุกทิศทาง ตั้งไว้กลางทิวทัศน์ธรรมชาติไร้ผู้คน แล้วทดลองบันทึกภาพความยาว 3 ชั่วโมงอาจดูน่าเบื่อหน่าย แต่บางคนคงเพลิดเพลินกับความเป็นไปได้ไม่รู้จบ
ประมาณ 8 ชั่วโมงกับภาพถ่ายตึก Empire State Building ตั้งแต่พระอาทิตย์ใกล้ตกดิน จนท้องฟ้ามืดมิด แล้วเปิดไฟส่องสว่าง บางคนอาจสามารถเพลิดเพลินผ่อนคลาย แต่สำหรับอีกหลายคนกลับรู้สึกน่าเบื่อหน่ายชิบหาย
สารคดียุคสมัยใหม่ (Modern Documentary) เริ่มต้นที่ Primary (1960) แบกกล้อง ถือไมค์ ‘direct cinema’ บันทึกภาพหาเสียง ขึ้นเวทีปราศัย การเลือกตั้งขั้นต้น (Primary Vote) ระหว่างผู้สมัคร John F. Kennedy vs. Hubert Humphrey ณ รัฐ Wisconsin เมื่อปี ค.ศ. 1960
ร้อยเรียงภาพภูมิทัศน์ New York City ในความทรงจำของผู้กำกับ Chantal Akerman เมื่อครั้นเคยปักหลักอาศัยอยู่สหรัฐอเมริกา ทำออกมาลักษณะคล้ายๆ “City Symphony” แต่ใช้การอ่านจดหมายมารดา พรรณาถึงข่าวสารจากที่บ้าน
ร่วมออกเดินทางพร้อมกับ Katharine Hepburn ขึ้นรถไฟมุ่งสู่ Venice, Italy เมืองแห่งสายน้ำที่เต็มไปด้วยมนต์เสน่ห์ ความโรแมนติกน่าหลงใหล พบเจอ-ตกหลุมรัก-พลัดพรากจาก แม้เพียงช่วงเวลาสั้นๆ จักตราตรึงอยู่ในความทรงจำชั่วนิรันดร์
Wendy Hiller รับรู้ตัวว่ากำลังจะไปไหนจริงๆนะหรือ? บางครั้งฟากฝั่งฝันอาจไม่ใช่เป้าหมายปลายทางแท้จริง ทุกสิ่งอย่างล้วนขึ้นอยู่กับจิตใจของเราเอง, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
โดยปกติแล้วภาพยนตร์ชวนเชื่อ (Propaganda) มักพยายามโน้มน้าว เสียดสี ชี้ชักนำ ใส่ร้ายอีกฝั่งฝ่าย ไม่ก็ยกยอปอปั้นตนเอง แต่สำหรับ Listen to Britain (1942) กลับทำออกมาในลักษณะ ‘กวีภาพยนตร์’ งดงามวิจิตรศิลป์
เด็กชายถูกทอดทิ้งอยู่บริเวณเมืองท่าติดอ่าวเปอร์เซีย ต้องหาหนทางต่อสู้ดิ้นรน ทำงานหาเลี้ยงชีพรอดด้วยตนเอง ใช้การวิ่งคือนัยยะเชิงสัญญะ ฉันจะดำเนินชีวิตต่อไปได้ไกลแค่ไหน มีโอกาสถึงเป้าหมายเส้นชัยหรือไม่
พนักงานรถไฟสูงวัย จู่ๆได้รับจดหมายเกษียณอายุเลิกจ้าง ชีวิตตกอยู่ในความสิ้นหวัง ไม่รู้จะทำอะไรยังไงต่อไป! โคตรหนัง ‘slow cinema’ ต้นแบบอย่าง The Turin Horse (2011) คว้ารางวัล Silver Bear: Best Director จากเทศกาลหนังเมือง Berlin
หนึ่งในภาพยนตร์ได้รับการยกย่อง “Best Iranian Film of all time” เรื่องราวของเด็กชาย Bashu หลบหนีสงคราม Iran–Iraq War (1980-88) จากทางตอนใต้มาถึงภาคเหนือของอิหร่าน พบเจอกลุ่มชาติพันธุ์ Gilak ที่แม้พูดคุยสื่อสารไม่รู้เรื่อง แต่ผู้ชมจักได้เรียนรู้จักสิ่งเรียกว่ามนุษยธรรม, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”