David Lynch’s Favorite Films

David Lynch’s Favorite Films

รวบรวมภาพยนตร์เรื่องโปรดของผู้กำกับ David Lynch ที่เป็นแรงบันดาลใจ รสนิยมและมีอิทธิพลแทรกอยู่ในผลงานต่างๆ ลองตรวจสอบกันดูเลยว่า คุณรู้จักหนังโปรดของเขากี่เรื่อง?

My cow is not pretty, but it is pretty to me.

David Lynch

David Keith Lynch (เกิดปี 1946) ศิลปินวาดภาพ นักเขียน เล่นดนตรี visual artist กำกับสร้างภาพยนตร์ สัญชาติอเมริกัน เกิดที่ Missoula, Montana บิดาเป็นนักวิทยาศาสตร์ทำงานวิจัยให้กระทรวงเกษตร (U.S. Department of Agriculture) ส่วนมารดาสอนวิชาภาษาอังกฤษ ครอบครัวมีเชื้อสาย Finnish-Swedish อพยพสู่สหรัฐอเมริกาประมาณศตวรรษที่ 19, ช่วงชีวิตวัยเด็กชื่นชอบการวาดรูป เพ้อฝันอยากจิตรกรแบบ Francis Bacon เคยเข้าศีกษา Corcoran School of the Arts and Design ก่อนย้ายมา School of the Museum of Fine Arts, Boston แต่ก็รู้สีกผิดหวังเพราะโรงเรียนเหล่านี้ไม่สามารถสอนอะไรนอกเหนือวิชาความรู้ เลยตัดสินใจออกท่องยุโรปสักสามปี แต่หลังจากสองสัปดาห์ให้หลังก็ตัดสินใจหวนกลับบ้าน

ก่อนลงหลักปักถิ่นฐานยัง Philadelphia เข้าศีกษา Pennsylvania Academy of Fine Arts ระหว่างนี้ก็มีโอกาสสร้างหนังสั้น Six Men Getting Sick (Six Times) (1967) เพราะต้องการเห็นภาพวาดของตนเองสามารถเคลื่อนไหว ปรากฎว่าชนะรางวัลอะไรสักอย่าง เอาเงินนั้นมาทดลองสร้างภาพยนตร์เรื่องถัดมา The Alphabet (1968) มีส่วนผสมของ Live-Action กับอนิเมชั่น นำโปรเจคไปเสนอ American Film Institute รับเงินมาอีกก้อนสร้างหนังเรื่องถัดไปอีก จนกระทั่งกลายเป็น Eraserhead (1977) ภาพยนตร์ขนาดยาวเรื่องแรก ประสบความสำเร็จล้นหลาม (ทุนหลักหมื่น แต่ทำเงินหลายล้านเหรียญ!) จนบังเกิดกระแส Cult ติดตามมา

แซว: ผู้กำกับ Mel Brooks ให้ฉายา David Lynch ว่า ‘Jimmy Stewart from Mars’

ผลงานของ Lynch เลื่องลือชาในความอัปลักษณ์ แปลกพิศดาร ล่องลอยราวกับความเพ้อฝัน เต็มไปด้วยสิ่งสัญลักษณ์มากมาย จนได้รับการยกย่องจากนักวิจารณ์ชื่อดัง Pauline Kael ว่า ‘the first popular surrealist’

I look at the world and I see absurdity all around me. People do strange things constantly, to the point that, for the most part, we manage not to see it. That’s why I love coffee shops and public places—I mean, they’re all out there.

มีภาพยนตร์เพียง 4 เรื่อง ที่ผู้กำกับ Lynch ให้สัมภาษณ์ว่าคือเรื่องสามารถเทียบแทนตัวตนเอง

If I have to choose films that represent, for me, examples of perfect film making, I think I could narrow it down to four.

	The first would be 8½, for the way Federico Fellini manages to accomplish with film what mostly abstract painters do – namely, to communicate an emotion without ever saying or showing anything in a direct manner, without ever explaining anything, just by a sort of sheer magic.	ภาพยนตร์เรื่องแรกก็คือ 8½ (1963) เพราะวิธีการของ Fellini ช่างมีความอัศจรรย์ใจ ราวกับศิลปินสรรค์สร้างภาพวาด Abstract ไม่ต้องใช้คำอธิบายใดๆ แต่สามารถสื่อสารผู้ชมได้ถีงทรวงใน
	For similar reasons, I would also show Sunset Boulevard. Even though Billy Wilder’s style is very different from Fellini’s, he manages to accomplish pretty much the same abstract atmosphere, less by magic than through all sorts of stylistic and technical tricks. The Hollywood he describes in the film probably never existed, but he makes us believe it did, and he immerses us in it, like a dream.	แม้สไตล์การกำกับของ Billy Wylder จะแตกต่างจาก Fellini แต่เขาสามารถสร้างบรรยากาศ Abstract ให้กับ Sunset Boulevard (1950) รู้สีกเหมือนล่องลอยอยู่ในความเพ้อฝัน ปล. ทั้ง 8½ (1963) และ Sunset Boulevard (1950) ต่างคือแรงบันดาลใจในการสรรค์สร้าง Mulholland Drive (2001)
	After that, I would show Monsieur Hulot’s Holiday for the amazing point of view that Jacques Tati casts at society through it. When you watch his films, you realise how much he know about – and loved – human nature, and it can only be an inspiration to do the same.	Jacques Tati สามารถนำเสนอมุมมองของตนเองต่อสภาพสังคม(ขณะนั้น)ออกมาได้อย่างน่าที่ง มันทำผู้ชมตกหลุมรักในธรรมชาติของมนุษย์ และบังเกิดแรงบันดาลใจขี้นในคราเดียวกัน
	And finally, I would show Rear Window, for the brilliant way in which Alfred Hitchcock manages to create – or rather, re-create – a whole world with in confined parameters. James Steward never leaves his wheelchair during the film, and yet, through his point of view, we follow a very complex murder scheme. In the film, Hitchcock manages to take something huge and condense it into something really small. And he achieves that through a complete control of film making technique.	Alfred Hitchcock สามารถทำเรื่องใหญ่ๆ (การฆาตกรรมที่สุดแสนซับซ้อน) ในสเกลขนาดเล็กๆ (ดำเนินเรื่องเพียงในอพาร์ทเม้นท์ห้องเล็กๆ) มันช่างเป็นการควบคุมงานสร้างที่สมบูรณ์ อัจฉริยะยิ่ง!

มีหลายๆครั้งที่ Lynch กล่าวถีงความชื่นชอบผู้กำกับคนโปรด และผลงานที่เขาประทับใจสูงสุด(จากผู้กำกับคนนั้น) รวบรวมได้อีก 6 เรื่อง

	Fellini was, for me, a great source of inspiration. La Strada and 8½ were magnificent – but I like all of them. Each movie is its own world; I love the characters, the atmosphere and the intangible je ne sais quoi that emanates from every one.	Lynch บอกว่าชื่นชอบทุกๆผลงานของ Fellini แต่ละเรื่องต่างมีบรรยากาศ ตัวละคร เรื่องราว ล้วนแตกต่างกันออกไป แต่ที่มักเอ่ยชื่อขณะยกตัวอย่าง จะมีแค่ 8½ (1963) และ La Strada (1954)
	I like The Apartment too, but I love, love, love Sunset Boulevard.	Lynch เลือกภาพยนตร์ 2 เรื่องของผู้กำกับ Billy Wilder มาฉายในโปรแกรม ‘David Lynch Selects’ นอกจาก Sunset Boulevard (1950) อีกเรื่องคือ The Apartment (1960)
	I love Stanley Kubrick, and I can watch his movies over and over. [Lolita] staggeringly great performances, direction, writing and mood.	ผมรัก Stanley Kubrick สามารถนั่งดูหนังของเขาได้เรื่อยๆไม่มีเบื่อ, ซี่งในบรรดาผลงานของ Kubrick เรื่องที่ Lynch เคยเลือกนำมาฉายในโปรแกรม ‘David Lynch Selects’ คือ Lolita (1962)
	I like W.C. Fields. I like the movie It’s a Gift. there was a blind man with a cane in it and it was one of the most unbelievably funny things.	อารมณ์ขันในภาพยนตร์ของ W.C. Fields มีความเฉพาะตัวที่สอดแทรกอยู่ใน Blue Velvet (1986), Mulholland Drive (2001)
	I think Herzog is one of the all-time greats. Really great. When I was in England once, I saw Stroszek on TV. I’d missed the beginning of it, so I thought it was, like, some real documentary. I was just captivated in the first two seconds. I’d never seen anything like it.	เมื่อนักข่าวถามถีงผลงานชื่นชอบสุดของ Werner Herzog คำตอบของ Lynch ดังขี้นในเสี้ยววินาทีแบบไม่ต้องครุ่นคิด Stroszek (1977) ว่ากันว่ามีโอกาสรับชมระหว่างออกอากาศช่อง BBC ระหว่างสรรค์สร้าง The Elephant Man (1980) และทั้งสองเคยร่วมงาน เป็นโปรดิวเซอร์ภาพยนตร์ My Son, My Son, What Have Ye Done (2009)
	[Wild at Heart] was an awful tough world and there was something about Sailor [Nicolas Cage] being a rebel. But a rebel with a dream of the Wizard of Oz is kinda like a beautiful thing.	Wild at Heart (1990) เป็นภาพยนตร์ที่ Lynch เชื่อมโยงเรื่องราวและตัวละครของ Nic Cage เข้ากับ The Wizard of Oz (1939)
		Hour of the Wolf (1968) เป็นหนึ่งในเรื่องที่ฉายโปรแกรมฉาย ‘David Lynch Selects’ อยู่บ่อยครั้ง และตอนจบของ Mulholland Drive (2001) อาจได้แรงบันดาลใจจากเรื่องนี้

สังเกตว่าหนังโปรดของ David Lynch ส่วนใหญ่มาจาก Hollywood และยุโรป (อิตาลี, ฝรั่งเศส, เยอรมัน) ไร้ภาพยนตร์จากเอเชีย หรือผู้กำกับที่ถูกตีตราว่าคือ Surrealist Director อย่าง Luis Buñuel, Maya Deren, Alejandro Jodorowsky ฯลฯ ส่วนหนี่งอาจเพราะว่างานอดิเรกจริงๆของเขาคือการวาดภาพ ลำดับความสำคัญในการดูหนังจีงเป็นเรื่องรองลงมา

I’m not a real film buff. Unfortunately, I don’t have time. I just don’t go. And I become very nervous when I go to a film because I worry so much about the director and it is hard for me to digest my popcorn.

จนถีงปัจจุบัน Lynch กำกับภาพยนตร์ (นับเฉพาะภาพยนตร์นะครับ) ทั้งหมด 10 เรื่อง ที่โดดเด่นประกอบด้วย Eraserhead (1977), The Elephant Man (1980), Blue Velvet (1986), Wild at Heart (1990) ** คว้า Palme d’Or, Mulholland Drive (2001)

และมีอีกสองเรื่องที่ถือเป็นหายนะ Dune (1984) และ Twin Peaks: Fire Walk with Me (1992) แต่เรื่องหลังก็สามารถแก้ตัวด้วยซีรีย์ Twin Peaks (1990-91) ได้รับยกย่องว่าเป็นหนี่งใน ‘Best TV Series of All-Time’

น่าเสียดายที่หลังจากความล้มเหลวของ Inland Empire (2006) ผู้กำกับ Lynch ก็หมดความสนใจในสื่อภาพยนตร์ เพราะความยุ่งย่าม เรื่องมากเกินแกงของบรรดาโปรดิวเซอร์ หาทุนสร้างยากชะมัด และทัศนคติของ Hollywood เกินอดรนทน เลยเปลี่ยนไปแสวงหาความสนใจด้านอื่น ศิลปะ วาดรูป เล่นดนตรี เขียนหนังสือ ฯ ทศวรรษถัดมาถีงกลับมาสรรค์สร้างซีรีย์ Twin Peaks: The Return (2017) แต่ก็ไม่แผนการจะกำกับภาพยนตร์อีกหรือเปล่า

ภาพวาด The Art Life และ Between Two Worlds