
คำสัญญาขายฝันของกลุ่มอาชญากรรัสเซีย (Vory v zakone) แท้จริงแล้วคือคำลวงล่อหลอกหญิงสาว ลักพามาขายบริการ ตกเป็นทาสยาเสพติด จนไร้หนทางดิ้นหลบหนี ทำไมโลกปัจจุบันนี้มันช่างมีความกลับกลอกปอกลอกยิ่งนัก!
คำสัญญาขายฝันของกลุ่มอาชญากรรัสเซีย (Vory v zakone) แท้จริงแล้วคือคำลวงล่อหลอกหญิงสาว ลักพามาขายบริการ ตกเป็นทาสยาเสพติด จนไร้หนทางดิ้นหลบหนี ทำไมโลกปัจจุบันนี้มันช่างมีความกลับกลอกปอกลอกยิ่งนัก!
ทุกสิ่งมีชีวิตรวมถึงมนุษย์ ล้วนมีประวัติความรุนแรงฝังรากลึกอยู่ใน DNA ซึ่งถือเป็นสันชาติญาณสำหรับดำเนินชีวิต ธำรงชีพรอดปลอดภัย นำพาความสงบสันติสุขสู่สังคม ครอบครัว และตัวเราเอง
หลังเสร็จจาก To Live (1994) ผู้กำกับจางอี้โหมวจงใจเลือกผลงานถัดไปเกี่ยวกับกลุ่มอาชญากร เจ้าพ่อมาเฟีย (ที่สามารถสื่อถึงชนชั้นผู้นำประเทศจีน) พอดิบพอดีใกล้จะเลิกราแฟนสาวกงลี่ นี่คือการร่วมงานครั้งสุดท้าย (ขณะนั้น) จึงแทรกใส่เรื่องราวของคนทรยศหักหลัง … เป็นหนังที่สวยแต่รูป จูบไม่หอมสักเท่าไหร่
ภาพยนตร์เรื่องแรกของผู้กำกับ Rainer Werner Fassbinder ที่ทำการทดลองผิดลองถูก (Avant-Garde) แทบไม่มีการขยับเคลื่อนกล้อง ดำเนินไปอย่างเชื่องช้า Long Take รับชมแล้วรู้สึกทุกข์ทรมานยิ่งกว่าความตาย
ยุคสมัยนั้นใครๆต่างรับรู้ว่า Scarface คือฉายาของ Al Capone แต่เพราะภาพยนตร์มิอาจนำเสนอชีวประวัติอาชญากรออกมาตรงๆ จึงใช้การหลีกเลี่ยง ปรับเปลี่ยนโน่นนี่นั่น ท้าชนกองเซนเซอร์อยู่เกือบปีจน Howard Hawks บอกช่างแม้ง นำออกฉายทั้งๆไม่ผ่านการอนุมัติ ดิบ เถื่อน รุนแรงสุดเท่าที่จะสามารถนำเสนอออกมาได้ (ขณะนั้น)
แทนที่จะนำเสนอชีวประวัติอาชญากรแบบตรงไปตรงมา The Public Enemy (1931) สรรค์สร้างข้ออ้างการศึกษาสภาพสังคม ‘social study’ ร้อยเรียงวิถีชีวิตที่ต้องต่อสู้ดิ้นรน พานผ่านสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง, ช่วงเวลา Great Depression และยุคสมัย Prohibition ใครกันแน่คือศัตรูของสาธารณะ?
จากโจรกระจอกสู่เจ้าพ่อมาเฟีย (rags-to-richs) แจ้งเกิดโด่งดัง Edward G. Robinson ทั้งยังจุดประกายกระแสนิยมภาพยนตร์แนว Gangster ในยุคสมัย pre-code จนทำให้สตูดิโอ Warner Bros. ช่วงทศวรรษ 30s ได้รับฉายา ‘The King of the Gangster Film’
รุ่งอรุณภาพยนตร์แนวอาชญากรรม (pre-gangster film) ที่ยังเป็นผลงานแจ้งเกิดผู้กำกับ Josef von Sternberg และคว้ารางวัล Oscar: Best Original Story ในการประกาศรางวัลครั้งที่หนึ่ง
เพี้ยนมาจากคำอ่านออกเสียง Tekkin Konkurito แปลว่า Steel-Reinforced Concrete, คอนกรีตเสริมเหล็ก ซึ่งเป็นการสื่อถึงเมือง Takaramachi (แปลว่า Treasure Town) ป่าคอนกรีตที่เด็กชายสองคน Black & White ใช้ชีวิตอาศัย ต่อสู้ดิ้นรน บนความเปลี่ยนแปลงวิถีโลก
Once Upon a Time in America (1984) : Sergio Leone ♥♥♥♥
หนังอาจจะเยิ่นยาวและเชื่องช้าเกินไป แต่คือ Swan Song เรื่องสุดท้ายของผู้กำกับ Sergio Leone, เมื่อกาลเวลาเคลื่อนผ่านแล้วมองย้อนกลับสู่อดีต ความทรงจำอันเลวร้ายจักค่อยๆเลือนลางจางหาย เคยโกรธเกลียดเคียดแค้นใครย่อมสามารถยกโทษให้อภัย เนิ่นนานเกินไปจึงหลงเหลือเพียงความเพ้อฝัน กาลครั้งหนึ่ง…
ฟ้าทะลายโจร (พ.ศ. ๒๕๔๓) : วิศิษฏ์ ศาสนเที่ยง ♥♥♥♥
‘หนังไทย คือความบันเทิงราคาถูก’ คำกล่าวนี้ของ วิศิษฏ์ ศาสนเที่ยง ทั้งจริงและเจ็บปวด! รวบรวมความชื่นชอบวัยเด็ก นำเสนอด้วยมุมมองคนรุ่นใหม่ ให้เหมือนบันทึกประวัติศาสตร์วงการภาพยนตร์ไทย สร้างเอกลักษณ์ให้โลกประจักษ์ชื่นชม พร้อมอับอายขายขี้หน้าไปพร้อมๆกัน
Out of the Past (1947) : Jacques Tourneur ♥♥♥♥♡
Robert Mitchum พยายามหลบหนีสิ่งชั่วร้ายที่ตนเคยกระทำไว้ในอดีต แต่ต่อให้ไปไกลแค่ไหน สักวันย่อมต้องได้รับการค้นพบ และถูกผลกรรมคืนสนอง, ผลงานชิ้นเอกของผู้กำกับ Jacques Tourneur น่าจะเป็นหนังนัวร์เรื่องเยี่ยมที่สุดในโลก, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
Pigs and Battleships (1961) : Shohei Imamura ♥♥♥♥
หลังสงครามโลกครั้งที่สอง อเมริกาส่งกองกำลังทหารเข้ามาควบคุมจัดการประเทศพ่ายสงครามญี่ปุ่น นำเอาแนวคิดระบอบทุนนิยมเข้ามาปลูกฝังเผยแพร่ ความเจริญทางวัตถุก้าวกระโดด แต่จิตใจผู้คนตามทันเสียที่ไหน, นี่คือโคตรภาพยนตร์ Black Comedy สะท้อนเสียดสีค่านิยมทางสังคมในยุคสมัยนั้น ชีวิตเต็มไปด้วยความโกลาหล ดั่งฝูงหมูนับพันไล่บดทับ Chimpira (ลูกกระจ๊อกของ Yakuza) หาผัวอเมริกันร่ำรวยสุขสบายกว่า แต่ศักดิ์ศรีความเป็นลูกผู้หญิงอยู่ตรงไหน?
Classe Tous Risques (1960) : Claude Sautet ♥♥♥♥
Lino Ventura รับบทโจรปล้นฆ่า แต่งงานแล้วมีลูกชาย-หญิง ขณะกำลังหลบหนีการไล่ล่าตามตัว ถูกตำรวจยิงโต้ตอบโดนภรรยาเสียชีวิต จำต้องหาทางพาลูกยังเล็กทั้งสองเอาตัวรอดต่อ เพื่อนเก่าทอดทิ้ง ได้มิตรภาพใหม่กับคนแปลกหน้า รับบทโดย Jean-Paul Belmondo มองมุมหนึ่งก็น่าสงสารเห็นใจ แต่อาชญากรเช่นนี้ไม่ใช่สาสมต่อความชั่วที่ก่อหรอกหรือ, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
Thief (1981) : Michael Mann ♥♥♥♥
ในยุคสมัยที่การโจรกรรมพัฒนามาถึงระดับอุตสาหกรรม ตู้เซฟทำจากเหล็กหนากี่ชั้นก็ไม่รู้ แต่มิอาจรอดพ้นเงื้อมมือหัวขโมยมืออาชีพ อุปกรณ์เครื่องมือจัดเต็ม ไม่มีอะไรในโลกที่จะงัดปล้นไม่ได้ ด้วยงานภาพสวยล้ำสัมผัส Neo-Noir เพลงประกอบ Electronic แจ้งเกิดผู้กำกับ Michael Mann ขึ้นมาโดยทันที
Touchez pas au grisbi (1954) : Jacques Becker ♥♥♥♥
ผู้กำกับ Stanley Kubrick เคยให้สัมภาษณ์ถึงเหตุผลเลิกสร้างหนังแนวอาชญากรรมหลังจาก The Killer (1955) เพราะมีภาพยนตร์สองเรื่อง Touchez Pas au Grisbi (1954) กับ Bob le Flambeur (1956) ยิ่งใหญ่สมบูรณ์แบบที่สุดแล้วของแนวนี้
Bob le flambeur (1956) : Jean-Pierre Melville ♥♥♥♥
คงไม่มีการปล้นคาสิโนครั้งไหน จบแบบคาดเดาไม่ได้เหมือน Bob the Gambler ชายสูงวัยสุด ‘cool’ ที่ใช้เวลา 20 ปี หลังออกจากคุกไม่เคยยุ่งเกี่ยวกับโจรกรรมใดๆ เว้นเพียงนิสัยติดการพนันเข้าสายเลือด แต่เงินทองไม่เคยหมดตัวเพราะนิสัยชอบช่วยเหลือเอื้อเฟื้อมากด้วยน้ำใจ วันหนึ่งหูผึ่งเมื่อได้ยินจำนวนเงินมหาศาลในตู้เซฟ รวบรวมสมัครพรรคพวกอีก 8 คน (รวมตัวเองเป็น 9) ต้องการปล้นครั้งสุดท้ายทิ้งทวน แต่แล้ว…
๒๔๙๙ อันธพาลครองเมือง (พ.ศ. ๒๕๔๐) : นนทรีย์ นิมิบุตร ♥♥♥♡
มันคือปัจจัยแวดล้อมของประเทศไทย พ.ศ. นั้น หรือเพราะโชคชะตากรรมกันแน่ ที่ทำให้แดง ไบเล่, แหลมสิงห์, เปี๊ยก วิสุทธิ์กษัตริย์ กลายเป็นศัตรูคู่อาฆาตแค้น เจอหน้าต้องฆ่าให้ตายกับปุ๊ ระเบิดขวด และดำ เอสโซ่, สำหรับคนไทย “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
Hard Boiled (1992) : John Woo ♥♥♥♡
ทะลักจุดแตก คือภาพยนตร์เรื่องสุดท้ายของ John Woo ในศตวรรษ 20 ก่อนข้ามน้ำข้ามทะเลมาประสบความสำเร็จกับการสร้างหนัง Hollywood แต่ไม่ใช่ว่าเขาถึงจุดแตกหักกับวงการบันเทิงฮ่องกงประการใด แค่ว่าแนว Heroic Bloodshed ในประเทศบ้านเกิดเริ่มไม่ได้รับความนิยม เลยทิ้งท้ายด้วยความบ้าระห่ำระดับมหากาพย์ ไคลน์แม็กซ์ 45 นาที กับฉากยิงกันในโรงพยาบาลที่เต็มไปด้วยผู้ป่วย แม้แต่เด็กทารกก็ไม่เว้น
A Better Tomorrow (1986) : John Woo ♥♥♥♥
โหดเลวดี คือผลงานแจ้งเกิดของผู้กำกับ John Woo เปิดประตูสู่พรุ่งนี้แห่งยุคสมัย Action Gangster ของ Hong Kong โดยมี Chow Yun-fat เป็นศูนย์กลางแห่งความเท่ห์ระเบิด สวมเสื้อคลุมยาวกันฝนสีดำ (Trench coat) มือสองข้างถือปืน ปากคาบไม้ขีด สวมแว่นกันแดด แม้แต่หนัง Hollywood หลายๆเรื่องยังต้องเลียนแบบตาม