Mahanagar (1963) Bollywood : Satyajit Ray ♥♥♥♡
มหานครกัลกัตตา (Calcutta) บ้านเกิดของ Satyajit Ray ตั้งอยู่ตะวันตกสุดของอินเดีย ใกล้ๆกับบังคลาเทศ ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็น โกลกาตา (Kolkata) มีประชากรประมาณ 14 ล้านคน เยอะเป็นอันดับ 3 ของประเทศ (มากกว่ากรุงเทพฯ 10 ล้านคนในปี 2016 เสียอีก), ในยุคที่โลกกำลังพัฒนาก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว มนุษย์จำต้องปรับตัวเพื่อเอาชีวิตรอด ค่านิยมใหม่ๆเริ่มเข้ามา แม้บางอย่างจะขัดต่อขนมธรรมเนียบประเพณีดั้งเดิม แต่เราจำเป็นต้องยอมรับและทำการเปลี่ยนแปลง
Song of the Sea (2014) Irish : Tomm Moore ♥♥♥♥
อนิเมชั่นงานภาพโคตรสวยเรื่องนี้ สร้างโดยผู้กำกับชาวไอริช Tomm Moore ได้เข้าชิง Oscar: Best Animated Feature น่าเสียดายไม่ได้รางวัล, ดัดแปลงจากเรื่องเล่าตำนาน Celtic Mythology การผจญภัยของเด็กชาย เพื่อช่วยเหลือน้องสาวที่เป็น Selkie (ครึ่งมนุษย์ครึ่งแมวน้ำ) ที่ทำให้เขาค้นพบกับโลกแฟนตาซีล้ำจินตนาการ, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
Who’s Afraid of Virginia Woolf? (1966) hollywood : Mike Nichols ♥♥♥♥♡
หนึ่งในภาพยนตร์ Hollywood ที่ดีที่สุดที่ไม่ได้ Oscar: Best Picture เข้าชิง 13 สาขา (ทุกสาขา) ได้มา 5 รางวัล, ดัดแปลงจากบทละคร Broadways รางวัล Tony Award เขียนโดย Edward Albee ผู้ล่วงลับ เป็นภาพยนตร์โดยผู้กำกับ Mike Nichols (The Graduate-1967) ใช้นักแสดงทั้งหมดเพียง 4 คน Elizabeth Taylor, Richard Burton, George Segal และ Sandy Dennis, ใครกันที่จะกลัวหมาป่า… ฉันเอง!
Through a Glass Darkly (1961) Swedish : Ingmar Bergman ♥♥♥
หนัง Oscar สาขา Best Foreign Language Film ของผู้กำกับ Ingmar Bergman และการร่วมงานครั้งที่สองกับตากล้องคู่ใจ Sven Nykvist, ถ้าสมมติว่ามีคนหนึ่งในครอบครัว มองเห็น สัมผัสได้ถึงการมีตัวตนของพระเจ้า เราผู้มองไม่เห็นจะคิด รู้สึกต่อเธออย่างไร? มองเธอเป็นผู้มาไถ่ หรือผู้ป่วยจิตเภท
Ordinary People (1980) hollywood : Robert Redford ♥♥♥♥♡
หนังเรื่องนี้หาได้มีความธรรมดาแม้แต่น้อย ผลงานกำกับเรื่องแรกของ Robert Redford ที่เข้าชิง Oscar 6 สาขา ได้มา 4 รวมถึง Best Picture และ Best Director, เรื่องราวเชิงจิตวิทยาเกี่ยวกับครอบครัวที่เสียลูกชายคนโตไป พวกเขาจะรับมือแก้ปัญหายังไงกับความสูญเสียครั้งนี้, หนังเรื่องนี้ “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
Tokyo Tower: Mom and Me, and Sometimes Dad (2007) Japanese : Joji Matsuoka ♥♥♥♥♥
‘ลูกแน่ใจแล้วหรือ ที่จะให้แม่อยู่ที่นี่?’ จะมีลูกสักกี่คนในโลก ที่พอโตเป็นผู้ใหญ่แล้ว สามารถตอบคำถามนี้อย่างเต็มใจว่า ‘แน่ใจสิ’, นี่เป็นหนังที่ผมชอบมากๆ และก็เกลียดสุดๆ, ชอบเพราะเป็นหนังที่จะทำให้เรารักแม่มากขึ้น ส่วนโคตรเกลียดเพราะการเห็นแม่ทนทุกข์ทรมาน, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
Un dimanche à la campagne (1984) French : Bertrand Tavernier ♥♥♥◊
A Sunday in the Country ณ ชนบทใกล้กรุงปารีส, ฝรั่งเศส เช้าวันอาทิตย์ ฉากเปิดเรื่องเป็น long-shot เริ่มถ่ายจากชั้น 2 ของบ้าน ชายแก่ตื่นขึ้น ฮัมเพลง กำลังเดินลงบันได ตัดมาชั้นล่าง แม่บ้านเดินออกจากห้องครัว ฮัมเพลง เดินผ่านหน้ากล้องไป เพลงที่ทั้งสองร้องไม่ได้มีทำนองคำร้องประสานกัน แต่อารมณ์ที่ฮัมเพลงขึ้นมานั้น ด้วยเหตุผลเดียวกัน
กระเบื้องโมเสก/กระจกสะท้อนความทรงจำ อัตชีวประวัติผู้กำกับ Andrei Tarkovsky ที่มีความเป็นส่วนตัว อารมณ์ศิลปิน งดงามวิจิตรศิลป์ โดยไม่สนใจว่าผู้ชมจะดูรู้เรื่องหรือไม่ ใครสามารถปีนป่ายบันไดก็อาจหลงใหลคลั่งไคล้ แต่ตัวหนังไม่ได้มีเนื้อหาสาระอะไรนอกจากระบายความรู้สึกอัดอั้นภายในของผู้สร้าง
The Spirit of the Beehive (1973) Spain : Víctor Erice ♥♥♥♥
ถ้าคุณเป็นเด็กหญิงอายุ 6 ขวบ ได้ยินเสียงโครมคราม เดินเข้าไปในห้องเห็นพี่สาวนอนแน่นิ่งอยู่กับพื้น เก้าอี้ล้ม กระถางต้นไม้ตกพื้นแตก เป็นคุณจะคิดอะไร ยืนมองด้วยความสงสัย เช็คดูลมหายใจ เขย่าปลุกให้ตื่น กับ Ana เด็กหญิงในหนัง เธอยังไม่รู้ว่าการตายคืออะไร ไม่รู้จะต้องรู้สึกอะไร ทำตัวยังไง ความบริสุทธิ์ไร้เดียงสานี้คือความสวยงามที่เจ็บปวดที่สุดในประวัติศาสตร์ภาพยนตร์
I Was Born, But… (1932) Japan : Yasujirô Ozu ♥♥♥♥
เด็กผู้ชายทุกคนมีพ่อเป็นเหมือน Idol ประจำใจ แต่เมื่อโตขึ้นแล้วรู้ว่า พ่อไม่ได้ยอดเยี่ยมอย่างที่วาดฝันไว้ให้เป็น เขาจะยังรักและเคารพพ่ออยู่หรือไม่? อนาคตต่อไปจะยังคงเดินตามรอยเท้าพ่อหรือเลือกจะเป็นคนที่ยอดเยี่ยมกว่า
Yi Yi (2000) Taiwan : Edward Yang ♥♥♥♥♥
ฉากเปิดเรื่องขณะกำลังถ่ายภาพหมู่งานแต่งงาน Yang-Yang เด็กชายถูกเด็กหญิงที่ยืนอยู่ข้างหลังสะกิดแกล้ง เขาหันหลังกลับไปหลายครึ่ง จนเกิดคำถาม ‘ทำไมคนเราถึงมองเห็นความจริงได้แค่ครึ่งเดียว เหมือนมองเห็นข้างหน้าแต่มองไม่เห็นข้างหลัง’ นี่คือใจความของหนังเรื่องนี้ ที่ไม่ใช่แค่ภาพถ่ายจากข้างหลัง แต่รวมไปถึงเทคนิคการถ่ายภาพ การตัดต่อและเพลงประกอบที่มีใจความเช่นเดียวกันนี้
The Host (2006) : Bong Joon-ho ♥♥♥♥♡
ผู้กำกับ Bong Joon-ho ได้สร้างอสูรกายสายพันธุ์ใหม่ให้วงการภาพยนตร์ ด้วยการลบล้างสูตรสำเร็จที่เคยมีมา ปรากฎพบเห็นสัตว์ประหลาดตั้งแต่สิบนาทีกว่าๆ พระเอกเป็นคนพึ่งพาอะไรไม่ได้สักอย่าง แต่เพราะลูกสาวคนเล็กถูกลักพาตัวไป ทั้งครอบครัวจึงทุ่มเทหมดหัวใจ เพื่อติดตามหาหนทางช่วยเหลือกลับคืนมา
ครอบครัวชนชั้นกลาง (Middle Class) ประกอบด้วย พ่อ แม่ ลูกชาย ลูกสาว อาศัยอยู่อย่างสงบสันติสุขในบ้านสองชั้นเล็กๆ จนกระทั่งการมาถึงของหญิงรับใช้ที่สนใจเพียงเสพสวาทร่านราคะ เมื่อสมประสมอารมณ์หมายก็ได้เวลาทำลายทุกสิ่งอย่าง, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
Spring in a Small Town (1948) : Fei Mu ♥♥♥♥
การมาถึงของชายแปลกหน้า พัดพาเอาความสดชื่นจากฤดูใบไม้ผลิ (Spring) ให้ครอบครัวเล็กๆที่ยังเต็มไปด้วยความหดหู่ ซึมเศร้าหมอง สภาพจิตใจไม่ต่างจากเศษซากปรักหักพังของบ้าน ผลกระทบสงคราม Second Sino-Japanese War (1937-45) ได้รับการยกย่อง “ภาพยนตร์จีนแผ่นดินใหญ่ เรื่องยอดเยี่ยมที่สุด”
Aparajito (1956) : Satyajit Ray ♥♥♥♡
หลังจากเด็กชาย Apu เบิ่งตะวันกับ Pather Panchali (1955) ก็ถึงเวลาที่จะเติบโต ปรับตัว เรียนรู้จักโลกกว้าง ก้าวออกเดินทางสู่เมืองใหญ่ และเผชิญหน้าการสูญเสียสองครั้งสำคัญที่สุดในชีวิต, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
Late Spring (1949) : Yasujirō Ozu
กำกับโดย Yasujirō Ozu หนังเรื่องแรกในซีรีย์ Noriko ที่ร่วมงานกับ Setsuko Hara ถือว่าเป็นหนึ่งในหนังดีที่สุดของ Ozu มีเรื่องราวที่แฝงแนวคิดเกี่ยวกับ’การแต่งงาน’ ทำไมคนถึงต้องใช้ชีวิตคู่และความหมายของการมีครอบครัว, คุณจะรู้สึกอิ่มเอิบไปกับเนื้อเรื่องแล้วเข้าใจความหมายของชีวิตมากขึ้น การันตีด้วยอันดับ 15 ของนิตยสาร Sight & Sound, หนังเรื่องนี้ “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
Fanny och Alexander (1982) : Ingmar Bergman ♥♥♥♥
(18/2/2018) โลกทั้งใบของผู้กำกับ Ingmar Bergman ได้ถูกบรรจุใส่ลงในภาพยนตร์เรื่องนี้ ผ่านมุมมองของเด็กหญิง-ชาย Fanny กับ Alexander พบเห็น เกิด-แก่-เจ็บ-ตาย, สุข-ทุกข์, ดี-ชั่ว, รวย-จน, คน-ผี (และปีศาจ) ด้วยคำถามทิ้งท้าย ชีวิตคืออะไร?, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
A Brighter Summer Day (1991) : Edward Yang ♥♥♥♥♡
(14/1/2018) เหตุผลของการเกิดโศกนาฎกรรมในภาพยนตร์เรื่องนี้ คืออิทธิพลจากทุกสิ่งอย่างในจักรวาลชีวิตของเด็กชายหนุ่ม ตั้งแต่พ่อ-แม่ ครอบครัว เพื่อน โรงเรียน สังคม ประเทศชาติ สถานการณ์โลก ต่อเนื่องจากอดีตถึงปัจจุบัน อนาคตมันช่างหมดสิ้นหวังโดยสิ้นเชิง, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
A Clockwork Orange (1971) : Stanley Kubrick ♥♥♥♥♡
(9/7/2018) โลกอนาคตในจินตนาการของผู้กำกับ Stanley Kubrick มี Malcolm McDowell ถูกสังคมแปรสภาพด้วย Ludovico Technique ให้กลายเป็นเสมือนหุ่นจักรกล หลงเหลือเพียงรูปลักษณ์ภายนอกยังคงความเป็นมนุษย์ มิอาจครุ่นคิดตัดสินใจกระทำอะไรได้ด้วยตนเองอย่างอิสระเสรี
ญี่ปุ่นยุคสมัยหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ประกอบการมาถึงของระบบทุนนิยม ทำให้ขนบวิถี ธรรมเนียมประเพณี ความครุ่นคิดอ่าน ค่านิยมสังคม เกิดการปรับเปลี่ยนแปลงหน้ามือเป็นหลัง คือชนวนสาเหตุให้เกิดปัญหาช่องว่างระหว่างวัย ความไม่เข้าใจกันระหว่างพ่อ-แม่ ลูก หลาน นำเสนอผ่านความเรียบง่าย ‘สไตล์ Ozu’ ช่างมีความงดงามตราตรึง แฝงข้อคิดลุ่มลึกซึ้ง หนึ่งในภาพยนตร์ทรงคุณค่าที่สุดในโลก, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
