ปัญหาของผู้ใหญ่คือสิ่งที่เด็กๆยังมิอาจทำความเข้าใจ แต่การแก้ปัญหาตามประสาเด็กๆอาจสามารถเป็นบทเรียนชีวิตสำหรับผู้ใหญ่ ภาคต่อที่ไม่ใช่ภาคต่อของ Children in the Wind (1937), “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
ป้ายกำกับ: 30s
เด็กชายเปรียบดั่งสายลม พัดพามรสุม ก่อความวุ่นวายไม่รู้จักจบจักสิ้น แต่หลังจากบิดาถูกกล่าวหาว่ายักยอกเงินบริษัท ชีวิตเปลี่ยนจากหน้ามือเป็นหลังมือ เขาจึงจำต้องปรับตัว เติบโต เรียนรู้จักโลกกว้าง
หมอนวดตาบอดออกเดินทางไปยังรีสอร์ทบนเขา ระหว่างทางรถโดยสารแล่นผ่าน ได้กลิ่นหอมรัญจวนของหญิงสาวจาก Tokyo เกิดความฉงนสงสัย เธอมาพักผ่อนหรือทำอะไร? แม้สายตามองไม่เห็นแต่จิตใจมิได้มืดบอด
มองผิวเผินอาจเป็นแค่หนัง Road Movie ดำเนินไปอย่างเอื่อยๆเฉื่อยๆ (Slow Life) ไม่ได้มีเรื่องราวน่าตื่นตาตื่นใจอะไร แต่เบื้องลึกกลับซุกซ่อนผลกระทบจาก Shōwa Depression (1930-32) คำขอบคุณเล็กๆระหว่างการเดินทาง สามารถสร้างพลังชีวิตอย่างล้นหลาม, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
เรื่องราวรักสาม(สี่)เส้าของหญิงชาวญี่ปุ่น ณ เมืองท่า Yokohama ความอิจฉาริษยาทำให้เธอลั่นไกปืน หลบหนีอยู่หลายปีก่อนหวนกลับมาทำงานโสเภณี พบเจออดีตคนรักแต่งงานกับเพื่อนสนิท ถึงอย่างนั้นถ่านไฟเก่ายังคงคุกรุ่น ฟังดูวุ่นๆวายๆ แต่การร้อยเรียงภาพถ่ายทิวทัศน์ใน ‘สไตล์ Shimizu’ ช่างงดงามเหลือหลาย
ในยุคสมัยที่ญี่ปุ่นเต็มไปด้วยสารพัดปัญหาเศรษฐกิจ สงคราม การเมือง Our Neighbor, Miss Yae (1934) เป็นภาพยนตร์ที่ช่วยสร้างความเพลิดเพลินผ่อนคลาย เรื่องราวรักสดใสของวัยรุ่นหนุ่ม-สาว มันช่างมีความบริสุทธิ์ ไร้เดียงสา คิกขุอาโนเนะ
มันช่างประหลาดและน่าขัน! ภาพยนตร์ที่ถือเป็นหนังพูด (Talkie) เรื่องแรกของญี่ปุ่น กลับนำเสนอความน่ารำคาญของสรรพเสียง โดยเฉพาะเพื่อนบ้านขับร้อง-เล่นดนตรีแจ๊ส ส่งเสียงดังจนไม่สามารถทำการทำงาน พอจะไปห้ามปรามกลับม่วนจอยซะงั้น!
เปรียบดั่งประติมากรรมแกะสลัก Venus de Milo แม้สูญเสียแขนสองข้าง แต่ยังมีความงามสมบูรณ์แบบ! What Made Her Do It? (1930) คือโคตรหนังเงียบที่หลายๆฉากสูญหาย แต่ยังมีความทรงพลังตราตรึง แรงระเบิดจากการถูกกดขี่ข่มเหง แผดเผาทำลายทุกสิ่งอย่างราบเรียบหน้ากลอง
หนังเงียบเรื่องสุดท้ายของผู้กำกับ Mikio Naruse และกับสตูดิโอ Shōchiku ก่อนย้ายไป P.C.L. Studios (ในอนาคตจะผนวกรวมกับ Toho) ร้อยเรียงทิวทัศน์ท้องถนน Ginza, Tokyo เก็บฝังไว้ในไทม์แคปซูล
ความฝันของแม่เลี้ยงเดี่ยว อยากมีอาชีพการงานมั่นคง โหยหาใครสักคนสามารถเป็นที่พึ่งพักพิง การหวนกลับมาของสามีเหมือนจะทำให้ชีวิตดีขึ้น แต่ทว่า …
บุตรชายวัยรุ่นเต็มไปด้วยอคติต่อมารดาเกอิชา เริ่มโดดเรียน เข้ากลุ่มอันธพาล ทำการลักเล็กขโมยน้อย ถ้าไม่เพราะพี่สาวสุดสวย (เพื่อนเกอิชาของมารดา) นำพาไปพบเจอญาติพี่น้อง พบเห็นบางสิ่งอย่างที่ทำให้เขาเข้าใจความทุกข์ยากลำบากชีวิต, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”
มารดาแท้ๆทอดทิ้งลูกในไส้เพื่อดำเนินตามความฝัน หลายปีถัดมาต้องทวงคืนสิทธิ์ดังกล่าว แต่บุตรสาวกลับเลือกแม่บุญธรรม ไม่ได้มีความสัมพันธ์ทางสายเลือดใดๆ ใครถูก? ใครผิด? ใครควรมีสิทธิ์ตัดสินใจ?
หนังเงียบขนาดสั้นเก่าแก่ที่สุดหลงเหลือถึงปัจจุบันของผู้กำกับ Mikio Naruse ทำการผสมผสาน Nansensu Kigeki (Nonsense Comedy) เข้ากับ Shōmin-geki (Common People Drama) ด้วยลวดลีลาภาพยนตร์ได้อย่างน่าตื่นตาตื่นใจ
หนังเงียบเรื่องสุดท้ายหลงเหลืออยู่ของผู้กำกับ Yasujirô Ozu ร้อยเรียงภาพความทุกข์ยากลำบาก ปากกัดตีนถีบของชนชั้นรากหญ้าชาว Tokyo โรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ผุดขึ้นยังกะดอกเห็ด แต่กลับไม่มีใครว่าจ้างงาน พ่อ-ลูกสองจึงต้องหาเงินด้วยการไล่จับสุนัขจรจัด
เรื่องราวของพ่อเลี้ยงเดี่ยว ให้ความช่วยเหลือหญิงสาวแรกรุ่นที่ถูกไล่ออกจากงาน จากนั้นพยายามเกี้ยวพาราสี ขายขนมจีบ แต่เธอไม่รับรัก ความสุขช่วงสั้นๆผ่านมาแล้วก็ผ่านไป ความทุกข์ก็เฉกเช่นเดียวกัน!
ภาพยนตร์ที่ดูไม่น่าสร้างโดย Yasujirô Ozu แต่สำแดงอิทธิพลจาก Hollywood หลงใหลคลั่งไคล้หนังอาชญากรรม ทำออกมาอย่างสไตล์ลิสต์ ติสต์แตก! การแสดงของ Kinuyo Tanaka ก็เจิดจรัสไม่แพ้กัน!
หลังกำกับภาพยนตร์มากว่า 21 เรื่อง! ก็ถึงเวลาที่ผู้กำกับ Yasujirô Ozu จะเติบโต “Mature Film” ค้นพบแนวทางสนใจ สรรค์สร้างเรื่องราวคนธรรมดาทั่วไปในกรุง Tokyo บันทึกภาพวิถีชีวิต ความทุกข์ยากลำบากหลังวิกฤตการณ์การเงิน Shōwa Financial Crisis (1927) นำสู่ยุคสมัย Shōwa Depression (1930-32)
น่าจะเป็นผลงานยอดเยี่ยมที่สุดของตลกอ้วน-ผอม Laurel and Hardy หนังสั้นความยาว 29 นาทีที่จะทำให้คุณขบขำกลิ้ง ม้วนตกบันได ไม่ได้มีเนื้อหาสาระอะไร เพียงความบันเทิงสุดคลาสสิก จบลงด้วยความชิบหายวายป่วน, คว้ารางวัล Oscar: Best Short Subject, Comedy
The Roaring Twenties คือคำนิยามทศวรรษ 1920s เมื่อสหรัฐอเมริกาออกกฎหมายห้ามขายสุรา (Prohibition Era) แต่ยิ่งห้ามเหมือนยิ่งยุ เกิดการลักลอบผลิต-ขนส่ง-จัดจำหน่ายเหล้าเถื่อน จนกลายเป็นยุคสมัยอาชญากรครองเมือง!
เพื่อนวัยเด็กสองคนเติบโตขึ้นด้วยทิศทางชีวิตแตกต่างตรงกันข้าม, Pat O’Brien (Angels) หันเข้าหาศาสนา บาทหลวงคอยให้การดูแลเด็กกำพร้า, James Cagney (Dirty Faces) กลายเป็นอาชญากร ปล้นเงินมาแบ่งปันความสุขชั่วครั้งคราว, ภาพยนตร์สอนธรรมเกี่ยวกับการเลือกเส้นทางชีวิต “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”