The Silent World (1956)

The Silent World (1956)  : Jacques-Yves Cousteau, Louis Malle ♥♥♥♥♡

(mini Review) ภาพยนตร์สารคดีรางวัล Palme d’Or และ Oscar: Best Documentary Feature ครั้งแรกของโลกกับการบันทึกภาพธรรมชาติใต้ผิวน้ำด้วยฟีล์มสี ที่ทำให้ผู้ชมสมัยนั้นตราตะลึง เนื้อเต้นขนลุกซู่ แม้หลายเหตุการณ์จะทำให้คนรักสัตว์และธรรมชาติรู้สึกอึดอัดปั่นป่วนใจ แต่ขอให้ระลึกไว้ว่า ก่อนมนุษย์จะเริ่มคิดอนุรักษ์ย่อมต้องเป็นผู้ทำลายก่อนเสมอ, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย”

ก่อนที่ James Cameron จะมีความหลงใหลคลั่งไคล้ในโลกใต้น้ำกับ The Abyss (1989) ภาพยนตร์เรื่องแรกที่ถือได้ว่าเป็นแรงบันดาลสำหรับทุกการสำรวจ ก็คือ Le Monde du silence ดัดแปลงจากหนังสือเรื่อง The Silent World (A story of undersea discovery and adventure, by the first men to swim at record depths with the freedom of fish.) เขียนโดยกัปตันเรือ Jacques-Yves Cousteau และ Frédéric Dumas ตีพิมพ์เมื่อปี 1953 บันทึกการเดินทางและภาพถ่าย ขณะทดสอบการใช้ ‘aqua-lung’ เมื่อช่วงฤดูร้อนปี 1943 บริเวณชายฝั่งตอนใต้ของฝรั่งเศส

Jacques-Yves Cousteau (1910 – 1997) เจ้าหน้าที่ทหารเรือสัญชาติฝรั่งเศส นักสำรวจ นักประดิษฐ์ นักวิทยาศาสตร์ ผู้กำกับ ช่างภาพ ถ่ายทำภาพยนตร์ และนักอนุรักษ์ทางทะเล, เป็นผู้ร่วมประดิษฐ์คิดค้น ‘aqua-lung’ (ปัจจุบันรู้จักกันในชื่อ SKUBA) ร่วมกับ Émile Gagnan อุปกรณ์หายใจประกอบด้วยถังอ๊อกซิเจน เพื่อช่วยในการสำรวจพื้นที่ใต้น้ำลึกขึ้น ไกลขึ้น นานขึ้น และมีโอกาสในการค้นพบ ศึกษา สำรวจระบบนิเวศ สิ่งมีชีวิต ซากปรักหักพังต่างๆมากมาย

Louis Marie Malle (1932 – 1995) ผู้กำกับสร้างภาพยนตร์สัญชาติฝรั่งเศส, เกิดที่ Thumeries, Nord ในครอบครัวที่ร่ำรวย โตขึ้นมีความสนใจด้าน Political Science (สังคมศาสตร์) ก่อนเปลี่ยนใจย้ายไปเรียนภาพยนตร์ที่ IDHEC

ผลงานภาพยนตร์เรื่องแรก ได้ถูกว่าจ้างจากบริษัทปิโตรเลี่ยมของอังกฤษ (British Petroleum) ให้เป็นผู้บันทึกภาพการสำรวจน้ำมันบนเรือ Calypso ไปๆมาๆ Malle ตัดสินใจอยู่ต่ออีก 2 ปีเต็ม เดินทางผ่านทะเล Mediterranean, อ่าว Persian, ทะเลแดง และมหาสมุทรอินเดีย ได้ฟุตเทจฟีล์มความยาวกว่า 25 กิโลเมตร

ในการสำรวจครั้งนี้ มีหลายสิ่งอย่างต้องยอมรับว่า เป็นการกระทำโดยสัญชาติญาณของชาวเรือ อาทิ แล่นเรือตามติดฝูงโลมา พะยูน, ไม่ชอบปลาฉลาม, การจะเก็บตัวอย่างสำรวจ จำเป็นต้องใช้ระเบิด ทำลายปะการัง ฯ เนื่องเพราะมันไม่เคยมีมาก่อน หน่วยงาน/องค์กร ที่จะสร้างกฎเกณฑ์ข้อตกลง วิธีการเพื่ออนุรักษ์ธรรมชาติ มันจึงเป็นอิสระของมนุษย์ในการที่จะกอบโกยทุกสิ่งอย่างโดยไม่คำนึงหน้าหลังผลกระทบ

กระแสลบที่ได้จากความโหดร้ายรุนแรงในหนังเรื่องนี้ ไม่ได้สร้างความนิ่งนอนใจให้กับทั้ง Cousteau และ Malle พวกเขารับฟังทุกความเห็นต่อต้าน นำไปครุ่นคิดวิจัยค้นหา กลายเป็นผู้ริเริ่มต้นก่อตั้งหน่วยงานอนุรักษ์ ทำอย่างไรจึงจะสามารถศึกษาสำรวจ พร้อมกับธำรงรักษาผืนธรรมชาติโดยไม่ต้องทำลาย, Cousteau เลยได้รับกล่าวขานว่าเป็น ‘the father of the environmental movement’

หนังออกจากในเทศกาลหนังเมือง Cannes สร้างเสียงฮือฮาให้กับผู้ชมเป็นอย่างยิ่ง เพราะนี่เป็นสิ่งไม่เคยปรากฎพบเห็นมาก่อนบนโลกภาพยนตร์ คว้ารางวัล Palme d’Or ถือเป็นสารคดีเรื่องแรกที่สามารถคว้ารางวัลใหญ่ในเทศกาลหนังนี้ (อีกเรื่องหนึ่งคือ Fahrenheit 9/11 ปี 2004)

นอกจากนี้
– BAFTA Award: Best Documentary Film (พ่ายให้กับ On the Bowery)
– Oscar: Best Documentary Feature ** ได้รางวัล

ถ้าเทียบกับหนังสารคดีแนวเดียวกันสมัยนี้ ความสวยงามตระการตาอาจเทียบกันไม่ได้ แต่ถ้ามองว่า The Silent World คือการบุกเบิกถ่ายทำครั้งแรก ผลลัพท์ออกมาได้ขนาดนี้ รู้สึกน่าขนลุกขนพองทีเดียว, มี 3 เรื่องราวที่ทำให้ผมค่อนข้างชื่นชอบสารคดีเรื่องนี้

ฝูงโลมาว่ายแข่ง กระโดดโลดเล่นกับเรือ Calypso, แค่ภาพถ่ายเหตุการณ์นี้ก็น่าทึ่งแล้ว แต่เมื่อร่วมกับการตัดต่อที่รวดเร็วฉับไว (เฉพาะไฮไลท์ล้วนๆ) และเสียงรัวกลองสร้างจังหวะ และเสียงทรัมเป็ตทรัมโบน ทำให้เกิดอารมณ์ร่วมที่ทรงพลัง สนุกสนาน เร้าใจ ไม่เคยคิดว่าก่อนว่า การแค่ได้เห็นฝูงโลมามันจะน่าตื่นเต้นได้ขนาดนี้

การออกสำรวจค้นหาเรืออัปปาง และดำน้ำลงไปเพื่อค้นหาสมบัติ สิ่งน่าสนใจ, บรรยากาศช่วงนี้มีความลึกลับพิศวง ประกอบกับบทเพลงที่มีการใช้ Theremin สร้างความรู้สึกหลอกหลอน ขนลุกขนพอง

ไฮไลท์คือช่วงท้ายกับปลา Grouper (ปลากะรัง) ตั้งชื่อเล่นว่า Jojo นี่คือเหตุผลที่ผมจัดให้ “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย” เป็นการทดลองอันน่าทึ่งไม่น้อย กับโจทย์ที่ว่า ‘มนุษย์กับปลาเป็นเพื่อนกันได้รึเปล่า?’ อัศจรรย์โดยแท้กับสิ่งที่เกิดขึ้น ไม่ขอสปอยว่าคืออะไร ต้องรับชมให้ถึงเอง

แนะนำกับคนรักธรรมชาติ นักประดาน้ำ ผู้ทำงานเกี่ยวกับทะเลทั้งหลาย, โดยเฉพาะกับนักอนุรักษ์ อย่าเพิ่งรีบแสดงความรังเกียจต่อต้านรับไม่ได้ขณะรับชมนะครับ ให้ลองพยายามทำความเข้าใจ ทบทวนเหตุผลทำไมองค์กรของคุณจึงถือกำเนิดขึ้น

จัดเรต 15+ กับการทรมานสัตว์ ฆ่าฉลามอย่างเลือดเย็น

TAGLINE | “The Silent World ครั้งแรกกับการสำรวจโลกใต้น้ำ ที่จะทำให้คุณอึ้งทึ่งตราตระลึง โหดร้ายแต่จริงใจ สะท้อนตัวตนของคนสมัยก่อนอย่างตรงไปตรงมา”
QUALITY | RARE-GENDARY
MY SCORE | LIKE